Hoge doses vitamine doodt selectief kankercellen

Een groep onderzoekers van de National Institutes of Health in de Verenigde Staten komt in een recente publicatie in het toonaangevende tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences met opmerkelijke bevindingen voor vitamine C bij de behandeling van kanker. In celkweken met tien typen kankercellen en vier normale celtypen werden de cellen gedurende een uur blootgesteld aan verschillende concentraties vitamine C in de vorm van natriumascorbaat. Vervolgens werd de opgetreden celsterfte gemeten.
Gevonden werd dat normale cellen een concentratie van 20 miniMol vitamine C zonder klaarblijkelijke schade konden weerstaan. Vijf typen kankercellen vertoonden 50% sterfte vanaf een blootstelling aan 4 mM vitamine C. Humane lymfoomcellen bleken extra gevoelig. Er trad sterfte op bij 50% van de cellen bij 0,5 mM vitamine C. De sterfte van de kankercellen na blootstelling aan vitamine C was rechtstreeks het gevolg van door kankercellen gevormd waterstofperoxide. De resultaten konden eenvoudig gereproduceerd worden door in plaats van vitamine C lage concentraties waterstofperoxide aan de celkweken toe te voegen. De vorming van waterstofperoxide als celdodende stof was afhankelijk van de concentratie vitamine C, de incubatietijd en de aanwezigheid van 0,5 tot 10% serum in de kweekvloeistof. Voorts bleek er een lineair verband te bestaan met de vorming van het ascorbaatradicaal. Het ascorbaatradicaal is een weinig stabiel tussenproduct dat gevormd wordt tijdens de omzetting van ascorbinezuur in dehydroascorbinezuur. Wanneer natriumascorbaat aan monsters bloed werd toegevoegd, werd geen waterstofperoxide gevormd en konden slechts geringe hoeveelheden ascorbaatradicaal worden aangetoond. Dit zijn aanwijzingen dat vitamine C in bloed tamelijk stabiel is.
De gevonden resultaten brengen de onderzoekers tot de conclusie dat vitamine C als een ‘pro drug’ voor de vorming van het krachtige oxidatiemiddel waterstofperoxide kan fungeren. Het bloed kan een toeleveringssysteem zijn voor de afgifte van waterstofperoxide aan de weefsels. De selectieve cytotoxische werking ten aanzien van verschillende typen kankercellen achten zij hoogst opmerkelijk.
In 1969 was er een wetenschappelijke publicatie (Benade in Oncology) over celkweken van Ehrlich-ascitescarcinoomcellen waaraan natriumascorbaat was toegevoegd. Een snelle sterfte van de kankercellen was het gevolg. Over de gevonden cytotoxische effecten van vitamine C merkten de onderzoekers op: ‘In onze visie zal de toekomst van effectieve chemotherapie bij kanker niet gelegen zijn in het gebruik van voor de patiënt hoog toxische verbindingen zoals nu algemeen in gebruik, maar in voor de patiënt niet-toxische verbindingen welke dodelijk zijn voor kankercellen. Vitamine C representeert een excellent prototype van de laatste categorie.’
Dr. Mark Levine, één van de leidende researchers op het gebied van vitamine C en co-auteur van het recente PNAS-artikel, is zich bewust van het belang van de bevindingen. Zijn commentaar is dan ook duidelijk: ‘De bevindingen ondersteunen de geloofwaardigheid van intraveneuze toediening van vitamine C in de behandeling van kanker en zal ook onverwachte gevolgen hebben voor de behandelingen van infecties waarbij waterstofperoxide nuttig kan zijn.’
Volgens Levine zijn de in de celkweekproeven toegepaste concentraties vitamine C vrij gemakkelijk door intraveneuze toediening te bereiken. Ter vergelijking: intraveneuze toediening van 10 gram vitamine C bereikt concentraties in het bloed welke het 25-voudige bedragen van een oraal genomen zelfde hoeveelheid.
Samenvattend, niet zoals bij chemotherapeutica het geval is, doodt in voldoende hoge doses intraveneus toegediend vitamine C kankercellen selectief. Gezonde cellen lijken geen schade te hebben van de blootstelling aan verhoogd vitamine C.