Ontgiftingsmechanisme vitamine C ontdekt: ascorbylisatie
Onder redactie van Ortho Institute
Onder redactie van Ortho Institute
4 min
Per 48 uur kun je als gast 2 artikelen gratis lezen; dit is gratis artikel 1 van 2.
Neem een digitaal abonnement of Inloggen als abonnee
Op grond van experimenteel onderzoek en een theoretisch scheikundige argumentatie kwamen dr. Ian Blair en zijn medewerkers van de University of Pennsylvania in 2001 tot de conclusie dat vitamine C afbraakproducten van meervoudig onverzadigde vetzuren kon omzetten in genotoxische stoffen (Science 2001; 292:2083-6). Anders gezegd, in tegenwoordigheid van vitamine C zouden uit ranzige olie reactieproducten ontstaan welke schadelijk zijn voor het menselijk DNA.
In reageerbuisproeven stelden ze de vetzuren bloot aan vrije zuurstofradicaalreacties, waarbij in eerste instantie lipidenhydroperoxiden gevormd werden. Vervolgens werd vitamine C toegevoegd. Hierbij vormden zich specifieke voor DNA toxische stoffen. Uit het linolzuur bijvoorbeeld ontstond door zuurstofradicalen eerst 13-HPODE (13- hydroperoxyoctadecadieenzuur ). Na toevoeging van vitamine C werd hieruit via het tussenproduct 4-HNE (4-hydroxy-2-nonenal) onder andere 4-HPNE (4,5-epoxy-(2E)-decenal) gevormd. De stof 4-HNPE is een voorloper van etheno-2'-deoxyadenosine, een sterk mutagene bouwsteen van humaan DNA. Op grond van deze bevindingen wezen Blair en medewerkers op een mogelijk toxische rol voor vitamine C als promotor van lipidenperoxidatie.
Door dr. John Sowell, Balz Frei en Jan Stevens van het Linus Pauling Institute en het Department of Chemistry van Oregan State University werd verdergaand onderzoek omtrent vitamine C en reacties met lipidenperoxiden verricht. Inderdaad bevestigden zij in reageerbuisproeven de vorming van potentieel genotoxische stoffen uit de reacties tussen vetzuurperoxiden en vitamine C. Evenwel in humane studies vonden zij dat bij voldoende hoge concentraties vitamine C in het lichaam, er vervolgreacties met vitamine C optreden. Er worden vitamine C-conjugaten gevormd, aangeduid als ascorbyl-LPO-producten. Nadat eerst de ascorbylisatie van vetzuurafbraakproducten in reageerbuisproeven was geconstateerd, werden de ascorbyl-LPO-producten in humaan plasma ook aangetoond en vervolgens gekwantificeerd. Bij een groep van elf gezonde personen werd voor het ascorbyl-LPO-product ascorbyl-HNE-conjugaat gemiddeld 1,30 ± 0,74 micromol in het plasma gevonden.
De resultaten bevestigen in eerste instantie de reageerbuisproeven van Blair en medewerkers. Maar extrapolatie van de in vitro bevindingen naar de in vivo situatie is ook hier weer niet zomaar toegestaan. Met hun humane vervolgstudie toonden Sowell en collega's aan, dat de uit lipidenperoxiden gevormde producten niet noodzakelijkerwijs van vitamine C een genotoxische stof maken. Zij ontdekten een tot voor kort onbekend, biologisch relevant ontgiftigingsmechanisme dat gebaseerd is op ascorbylisatie van toxische bijproducten van de vetzurenstofwisseling.
Voortgezet onderzoek is noodzakelijk, aldus de onderzoekers, bijvoorbeeld naar de bruikbaarheid van de ascorbyl-LPO-producten als nieuwe biomarkers voor oxidatieve stress en beoordeling van risico's op chronische aandoeningen.
In reageerbuisproeven stelden ze de vetzuren bloot aan vrije zuurstofradicaalreacties, waarbij in eerste instantie lipidenhydroperoxiden gevormd werden. Vervolgens werd vitamine C toegevoegd. Hierbij vormden zich specifieke voor DNA toxische stoffen. Uit het linolzuur bijvoorbeeld ontstond door zuurstofradicalen eerst 13-HPODE (13- hydroperoxyoctadecadieenzuur ). Na toevoeging van vitamine C werd hieruit via het tussenproduct 4-HNE (4-hydroxy-2-nonenal) onder andere 4-HPNE (4,5-epoxy-(2E)-decenal) gevormd. De stof 4-HNPE is een voorloper van etheno-2'-deoxyadenosine, een sterk mutagene bouwsteen van humaan DNA. Op grond van deze bevindingen wezen Blair en medewerkers op een mogelijk toxische rol voor vitamine C als promotor van lipidenperoxidatie.
Door dr. John Sowell, Balz Frei en Jan Stevens van het Linus Pauling Institute en het Department of Chemistry van Oregan State University werd verdergaand onderzoek omtrent vitamine C en reacties met lipidenperoxiden verricht. Inderdaad bevestigden zij in reageerbuisproeven de vorming van potentieel genotoxische stoffen uit de reacties tussen vetzuurperoxiden en vitamine C. Evenwel in humane studies vonden zij dat bij voldoende hoge concentraties vitamine C in het lichaam, er vervolgreacties met vitamine C optreden. Er worden vitamine C-conjugaten gevormd, aangeduid als ascorbyl-LPO-producten. Nadat eerst de ascorbylisatie van vetzuurafbraakproducten in reageerbuisproeven was geconstateerd, werden de ascorbyl-LPO-producten in humaan plasma ook aangetoond en vervolgens gekwantificeerd. Bij een groep van elf gezonde personen werd voor het ascorbyl-LPO-product ascorbyl-HNE-conjugaat gemiddeld 1,30 ± 0,74 micromol in het plasma gevonden.
De resultaten bevestigen in eerste instantie de reageerbuisproeven van Blair en medewerkers. Maar extrapolatie van de in vitro bevindingen naar de in vivo situatie is ook hier weer niet zomaar toegestaan. Met hun humane vervolgstudie toonden Sowell en collega's aan, dat de uit lipidenperoxiden gevormde producten niet noodzakelijkerwijs van vitamine C een genotoxische stof maken. Zij ontdekten een tot voor kort onbekend, biologisch relevant ontgiftigingsmechanisme dat gebaseerd is op ascorbylisatie van toxische bijproducten van de vetzurenstofwisseling.
Voortgezet onderzoek is noodzakelijk, aldus de onderzoekers, bijvoorbeeld naar de bruikbaarheid van de ascorbyl-LPO-producten als nieuwe biomarkers voor oxidatieve stress en beoordeling van risico's op chronische aandoeningen.
Schrijf u nu in voor onze nieuwsbrief en blijft op de hoogte van het laatste orthomoleculaire nieuws.