Tardieve dyskinesie versterkt door fenylalanine

Tardieve dyskinesie is een bewegingsstoornis gekenmerkt door groteske bewegingen in het gezicht en van de ledematen, welke frequent optreden na langdurige behandeling met neuroleptica. Uit enkele oriënterende onderzoeken was reeds gebleken dat de inname van het aminozuur fenylalanine de symptomen kunnen verergeren. Een groep schizofreniepatiënten, die allen symptomen van tardieve dyskinesie hadden, namen nuchter een dosis van 100 milligram fenylalanine per kilo lichaamsgewicht in een placebo gecontroleerd crossover onderzoek. Na 90 minuten werd de concentratie in plasma gemeten omdat op dat moment de piekwaarde wordt bereikt. Gemiddeld stegen de plasmaconcentraties fenylalanine tot het 12-voudige van de basale waarden. Na de inname van fenylalanine trad een meetbare verergering op van de symptomen van tardieve dyskinesie op de schaal van onwillekeurige bewegingssymptomatiek. De resultaten ondersteunen de veronderstelling dat een verhoogde inname van fenylalanine de symptomen van tardieve dyskinesie in statistisch en klinisch opzicht kunnen verergeren. De placebo was zonder effect op tardieve dyskinesie. Het is van belang de oorzaken voor een verergering van tardieve dyskinesie door fenylalanine op te sporen. Door dr Wurtman wordt al jarenlang gewezen op een mogelijk verband tussen epilepsieaanvallen en de inname van aspartaam. De zoetstof aspartaam bestaat voor 56 procent uit fenylalanine. Een relatief hoge consumptie van een met aspartaam gezoete frisdrank doet de concentratie in de hersenen van fenylalanine spoedig daarna sterk toenemen. Afwijkingen in de stofwisseling van sommige aminozuren werd bij diverse psychiatrische en neurologische stoornissen in de loop der jaren beschreven. Specifiek voor fenylalanine werden verhoogde plasmaspiegels gevonden bij de ziekte van Parkinson, erfelijke tremor, spierdystrofie en seniele dementie.