Diclofenac even erg als Vioxx

De veelgebruikte pijnstiller diclofenac is niet zo onschuldig en blijkt bij te dragen aan de toename van cardiovasculaire sterfte.

Onderzoek naar de bijwerkingen van NSAID’s - de groep ontstekingsremmende pijnstillers waartoe diclofenac behoort - kwam op gang nadat in 2004 Vioxx (rofecoxib) van de markt werd gehaald. De ontstekingsremmende pijnstiller werd in 1999 op de markt gebracht door de farmaceut Merck. De verkoop werd vijf jaren later wereldwijd gestaakt nadat bleek dat het middel de kans op een hart- en herseninfarct bijna verdubbelde.

Wetenschappers van het Londense William Harvey Research Institute deden nadien uitgebreid onderzoek naar de bijwerkingen van andere NSAID’s. In het jaar 2006 publiceerden ze hun eerste review waaruit bleek dat diclofenac - net als Vioxx - het risico van een hart- en herseninfarct met 40% kon verhogen. In een hoge dosis verdubbelde de kans op infarcten. Naproxen - een pijnstiller met een vergelijkbare werking - brengt geen verhoogd risico met zich mee en leek een gunstig alternatief. In 2011 publiceerden dezelfde wetenschappers opnieuw een review. Ditmaal werd er naast observationele studies een vergelijkende studie gedaan tussen diverse pijnstillers en hun cardiovasculaire risico. Wederom kwam diclofenac even slecht uit de bus als Vioxx.

Ondanks het overtuigend bewijsmateriaal is er nauwelijks iets gedaan met deze kennis. Diclofenac is nog steeds een van de meest gebruikte pijnstillers en in Nederland vrij verkrijgbaar. In 2011 werd de pijnstiller in ons land 2,8 miljoen keer voorgeschreven plus een onbekend aantal gebruikers zonder recept. Jaarlijks leidt dit tot zo’n tweehonderd vermijdbare sterfgevallen.