Hyperpublicatie: wetenschap of waanzin

Duizenden wetenschappers publiceren iedere vijf dagen een artikel. Dit blijkt uit onderzoek van Nature. In de wetenschappelijke databank Scopus werd in de periode van 2000 tot 2016 gezocht naar auteurs die jaarlijks meer dan 72 artikelen publiceerden. Dit komt overeen met één artikel per vijf dagen. Er voldeden meer dan negenduizend auteurs aan dit criterium. Nadere analyse toonde dat het gros van deze auteurs (86%) deel uitmaakte van internationale onderzoeksgroepen en als auteur genoemd werd zonder rechtstreekse bijdrage aan een publicatie. Dit werd vooral gezien in de natuurkunde. Het land met de meeste hyperpublicisten was China. Dit viel te verklaren doordat de Chinese regering cash betaalt voor een publicatie. Na uitsluiten van deze groepen bleven 265 hyperpublicisten over. Het aantal auteurs met veel publicaties nam met het twintigvoudige toe in de periode van 2001 tot 2014. De helft van hen was werkzaam in de medische en gezondheidswetenschappen. Van de 265 auteurs publiceerden er 154 gedurende twee jaren één artikel per vijf dagen, 69 van hen hielden dit vier jaar vol. Het aantal hyperpublicisten was het hoogst in de Verenigde Staten (50), gevolgd door Duitsland (28) en Japan (27). Opvallend was dat het vaak dezelfde instituten waren waar deze auteurs werkzaam waren. Zo telde de Erasmus Universiteit Rotterdam maar liefst negen hyperpublicisten. Het hoge aantal publicaties per auteur staat vermoedelijk direct in relatie tot de normen die gelden voor auteurschap. Deze kunnen per instituut verschillen. Navraag bij 27 respondenten van de hyperpublicisten toonde dat in de meeste gevallen de Vancouver-criteria als internationale leidraad voor auteurschap niet in acht werden genomen.