Lancetartikel als voorbeeld

Onder redactie van Dr. Gert Schuitemaker Gert Schuitemaker

Onder redactie van Dr. Gert Schuitemaker

7 min

Per 48 uur kun je als gast 2 artikelen gratis lezen; dit is gratis artikel 1 van 2.

Neem een digitaal abonnement  of Inloggen als abonnee
De maximale gehaltes voor vitamines en mineralen zullen op niet al te lange termijn door de Europese Commissie worden vastgesteld. Ik heb de indruk dat hierop al een voorschot wordt genomen, gezien het aantal publicaties die ik de afgelopen weken heb gezien, zowel in de wetenschappelijke als in de gewone pers. Het lijkt wel alsof de messen al worden geslepen.
Een voorbeeld is de studie, die gepubliceerd werd in The Lancet (2004; 364:1219-28). Uit een meta-analyse van veertien studies met 170.525 deelnemers bleek dat suppletie van de antioxidanten bètacaroteen, vitamine A, C en E (alleen of in combinatie) geen bescherming bood tegen kanker van de maag, slokdarm, dikke darm, pancreas en lever. Nam men zeven goed uitgevoerde onderzoeken tezamen met in totaal 131.727 deelnemers, dan was er afhankelijk van de gebruikte statistische methode, net wel of net niet een significante toename van de genoemde vormen van kanker.
In een reactie zegt de Council for Responsible Nutrition, de belangenorganisatie van voedingssupplementenfirma\'s in de VS, dat The Lancet de publiciteit heeft gezocht ten koste van zijn wetenschappelijke integriteit. Voor het persbericht was een zinsnede geselecteerd van een begeleidend commentaar, die de lading niet dekte, namelijk: \'Vitamines beschermen niet tegen damkanker\'. Terwijl in de tekst werd gesteld: \'de sterfteanalyse in het overzichtsartikel van Bjelakovic en zijn collega-onderzoekers is nog in een voortgangsfase. Tot zover biedt het nog geen overtuigend bewijs.\' In feite brengt het artikel daarom niets nieuws. Ook de onderzoekers zelf wijzen op sommige beperkingen van hun studie. Beter onderzoek is nodig om een beter inzicht te verkrijgen in de werking van antioxidanten, apart of tezamen. Tot op heden is er nog onduidelijkheid. Door de harde inzet van The Lancet is het zo evenwel niet in de pers gekomen.
Een dergelijk onderzoek zet de toon. Net zoals een meta-analyse met vitamine E, die in november ruime aandacht kreeg (Ann Intern Med, 10 november 2004). Vitamine E-suppletie met meer dan 400 IE zou de totale sterfte onder mensen verhogen. Maar ook van dit onderzoek werden de resultaten zonder enige terughoudendheid veralgemeniseerd. Tot de deelnemers van de studie behoorden alleen personen die een chronische ziekte onder de leden hadden. De onderzoekers noemen dit ook als beperking van hun studie. Niettemin concludeerden ze dat iedereen vitamine E-suppletie moet vermijden. En zo komt het dan ook in de krant en op televisie. Terzijde zij opgemerkt dat er wel meer was aan te merken op deze meta-analyse. Zo is het verband niet causaal (zie @rtho-digitaal).
Feit is dat de wetenschappers hun wetenschappelijke boekje te buiten gaan. Of de reden hiervoor vooringenomenheid is (immers de medische wereld heeft weinig op met voedingssupplementen) of dat ze een commercieel belang dienen (bijvoorbeeld dat weinig researchgeld beschikbaar is voor onderzoek met niet-patenteerbare voedingsstoffen), is niet te achterhalen. Maar hiermee bewijzen ze het onwetende publiek bepaald geen dienst.
Dat wordt nog eens onderstreept door de hetze die nu al decennia voortduurt ten aanzien van de vetoplosbare vitamines. Dat we erg moeten oppassen voor een te hoge dosis. Zo mag in Nederland een voedingssupplement niet voor meer dan 5 mcg (200 IE) vitamine D per dag worden aangeprezen. Bovendien is de ADH van 5 mcg ook veel te laag. Terwijl juist in de winter zoveel Nederlanders een gebrek hebben aan deze vitamine. De discussie heeft zich toegespitst op de inname van ouderen. Maar óók volwassen Nederlanders hebben extra van deze vitamine nodig. Het vóórkomen van osteoporose neemt epidemische vormen aan en extra vitamine D is aboluut een must. Verhage heeft hiervoor gewaarschuwd en is door zijn collega’s naar Winschoten verbannen (zie pagina 244). Terwijl in Engeland is vastgesteld dat een kwart(!) van de bevolking in de winter een vitamine D-tekort heeft. Het gevaar van vitamines ligt echt veel meer aan de kant van de tekorten dan aan de kant van een teveel. Zowel qua aantal mensen als qua hoeveelheid van de vitamines die de Nederlander per dag binnenkrijgt. Waarom bekommeren artsen, wetenschappers en beleidsmakers zich hier niet om?

Schrijf u nu in voor onze nieuwsbrief en blijft op de hoogte van het laatste orthomoleculaire nieuws.