Maagzuurremmers verhogen risico longontsteking

Nederlands onderzoek liet zien dat het gebruik van maagzuurremmers verband houdt met een verhoogd risico van longontsteking.
Dit bleek uit analyse van de gegevens van 364.683 personen afkomstig uit de Integrated Primary Care Information (IPCI) databank van wie de medische geschiedenis gedurende tenminste één afgelopen jaar was vastgelegd en die het afgelopen jaar geen longontsteking hadden. De IPCI-databank bevat de elektronische anonieme patiëntengegevens van ongeveer 500.000 patiënten verdeeld over ongeveer 150 huisartsen in Nederland. De studie liep van januari 1995 tot eind 2002.
Tijdens de onderzoeksperiode werd bij alle deelnemers het al dan niet gebruik van maagzuurremmers en het al dan niet optreden van longontsteking vastgesteld. Onder het gebruik van maagzuurremmers werd zowel het gebruik van protonpompremmers (PPI’s) als van H2-receptor-antagonisten gerekend. Alleen een diagnose van longontsteking die was bevestigd door een röntgenfoto, onderzoek van het sputum, of de aanwezigheid van ademhalingssymptomen werd in de analyse opgenomen. Naar aanleiding hiervan werd voor zowel de gebruikers als de niet-gebruikers van maagzuurremmers de incidentie van longontsteking gedurende de onderzoeksperiode bepaald. Daarnaast werd, om verstoring door indicatiestelling te verminderen, binnen de groep van maagzuurremmergebruikers nog een nadere vergelijkende analyse verricht. Ook werd onderzocht of het risico van ‘community acquired’ longontsteking als gevolg van PPI’s verschilde van dat als gevolg van H2-receptor antagonisten.
In de totale onderzoeksgroep traden 5551 gevallen van longontsteking op. Hierbij bleek de incidentie van longontsteking onder gebruikers en niet-gebruikers van maagzuurremmers respectievelijk 2,45 en 0,6 per 100 persoonsjaren. Nadere analyse binnen de groep van maagzuurremmers liet onder de huidige gebruikers van PPI’s een 1,9 maal verhoogd relatief risico van longontsteking zien vergeleken met degenen die met het gebruik ervan waren gestopt. Huidige gebruikers van H2-receptor-antagonisten hadden een 1,6 maal verhoogd relatief risico van longontsteking vergeleken met degenen die ermee waren gestopt. Daarnaast bleek bij de huidige gebruikers van PPI’s dat naarmate de gebruikte dosering hoger was, het risico van longontsteking significant steeg. In de toegepaste doses H2-receptor-antagonisten werd niet veel variatie gezien.
De onderzoekers verklaren dat de verhoogde kans van orale infecties bij gebruik van maagzuurremmers mogelijk het gevolg is van de verminderde zuurproductie in de maag. Maagzuur is een belangrijke barrière tegen de invasie van pathogenen in het maagdarmkanaal en een tekort hieraan door het gebruik van maagzuurremmers stelt de pathogenen tot overleven in staat en maakt kolonisatie hiervan in het bovenste deel van het maagdarmkanaal mogelijk. Dit vormt de mogelijke verklaring voor het verhoogde risico van infecties van de luchtwegen.