‘Zoom-vermoeidheid’ in tijden van Covid-19

De explosieve toename van online-videocalls tijdens de Covid-19-pandemie heeft een bijeffect. Het aantal mensen met ‘zoom-vermoeidheid’ neemt evenredig toe. Videogesprekken lijken een gemakkelijke manier om de afstand te overbruggen tussen thuiswerkers. Maar het heeft ook een keerzijde; ze vermoeien de geest. Deze vermoeidheid wordt inmiddels door veel mensen gemeld wat ertoe heeft geleid dat het fenomeen een eigen term kreeg: ‘zoom fatigue’, oftewel ‘zoom vermoeidheid’. Uiteraard is dit niet alleen van toepassing bij Zoom, maar ook bij andere tools voor videogesprekken zoals Google Hangouts, Skype en Facetime. Dat virtuele interacties zeer intensief zijn voor de hersenen, komt grotendeels doordat tijdens videogesprekken de lichaamstaal niet gelezen kan worden. Collega’s komen slechts met hoofd en schouders in beeld. Handgebaren en andere lichaamstaal worden aan het oog onttrokken en wanneer de beeldkwaliteit slecht is, zijn gezichtsuitdrukkingen ook niet goed leesbaar. Dit doet iets met onze hersenen. Tijdens een persoonlijk gesprek ligt de focus niet enkel op de gesproken woorden, maar wordt ook aan non-verbale signalen betekenis toegekend. Het opvangen en verwerken van deze signalen is als het ware een ‘tweede natuur’ en kost weinig moeite. Tijdens videocalls is dit niet of slecht mogelijk, waardoor intensiever op woorden wordt gelet. Daarbij komt dat bij groepsvideocalls - vanwege de vele vakjes in het scherm - de aandacht sterk verdeeld is. Het brein moet hierdoor continue multitasken. Het brein wordt dus overstelpt door prikkels, terwijl ze naarstig op zoek is naar non-verbale signalen die ze niet vindt. Een ideale mix voor een virtuele burn-out.