Aspartaam toch kankerverwekkend? Geen reductie lichaamsgewicht

Een Italiaans onderzoek met ratten laat zien dat aspartaam kankerverwekkend is. Volgens de International Agency for Research on Cancer (IARC) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn de resultaten van dergelijk onderzoek sterk voorspellend voor kankerrisico bij mensen. De resultaten zijn gemeld aan de belangrijkste gezondheidsautoriteiten in Italië, Europa en Amerika.

Momenteel wordt aspartaam gebruikt in meer dan 6.000 producten. Vóór dat de zoetstof in de jaren zeventig op de markt kwam, hadden de producenten een aantal experimentele studies uitgevoerd op ratten en muizen om de carcinogeniteit ervan te testen. Door de resultaten van al deze studies samen te nemen, werd aspartaam als veilig beoordeeld. Toch was er vanuit de wetenschap twijfel over de wijze van uitvoering van de experimenten en het feit dat bij sommige dieren hersentumoren waren geconstateerd, terwijl dat in de controlegroep niet het geval was. De beperkingen van deze studies en het toenemende gebruik van aspartaam bracht de onderzoekers van de Cancer Research Center of the European Foundation of Oncology and Environmental Sciences ‘B. Ramazzini’ ertoe om nog eens opnieuw een onderzoek te starten, maar nu naar hun inzicht met een zorgvuldig design. De resultaten worden gepubliceerd in de European Journal of Oncology.

In totaal werden 1800 ratten (de helft mannetjes en de helft vrouwtjes) in het onderzoek betrokken. De hoeveelheden aspartaam, die gegeven werden, waren gebaseerd op die, zoals die door mensen worden geconsumeerd: 5000, 2500, 100, 500, 20, 4 en 0 mg/kg lichaamsgewicht. Ze kregen voor het eerst aspartaam in de achtste week van hun leven en de toediening werd voortgezet totdat ze doodgingen. Microscopisch werden de weefsels en organen van de ratten nauwkeurig bestudeerd.

De eerste resultaten lieten een dosis-gerelateerde, significante toename zien van lymfomen en vormen van leukemie bij vrouwtjesratten. De significante toename werd onder andere gezien bij een dosis van 20 mg/kg lichaamsgewicht. Een dergelijke dosis is lager dan de dosis, die de met de huidige regelgeving bij mensen is toegestaan (50 tot 40 mg/kg lichaamsgewicht).

Een andere opmerkelijke bevinding was dat - eveneens dosis-gerelateerd - de ratten minder gingen eten naarmate ze meer aspartaam kregen toegediend. Toch resulteerde dit niet in een verschil in lichaamsgewicht tussen de ratten met en zonder aspartaam.

De finale bevindingen van het onderzoek zullen worden gepresenteerd op het derde wetenschappelijke congres van het Collegium Ramazzini, dat van 18 tot 21 september 2005 gehouden zal worden in Bologna. Het verslag hiervan zal worden gepubliceerd in de Annals of the New York Academy of Sciences.

De onderzoekers concluderen nu al dat er urgent gekeken moet worden of de regelgeving ten aanzien van aspartaam moet worden bijgesteld om vooral de gezondheid van kinderen te beschermen.