Plasticvervuiling wereldwijd op agenda

Een team van internationale wetenschappers heeft de gevolgen van plastic op zowel het milieu als de gezondheid in kaart gebracht. 

De zogeheten ‘Minderoo-Monaco commissie’ roept op tot een internationaal verdrag om in 2040 een einde te maken aan de plastic vervuiling. Naar schatting wordt er jaarlijks meer dan 460 miljoen ton plastic geproduceerd, waarvan 141 miljoen ton gebruikt wordt voor verpakkingen. Slechts 14% van het verpakkingsmateriaal wordt gerecycled. Zo’n 40% belandt op stortplaatsen waarvan een derde weglekt in het milieu.

Volgens de bevindingen van de commissie lopen mijnwerkers, olie- en gasarbeiders die fossiele koolstofgrondstoffen winnen voor de productie van plastic een verhoogd risico op een aantal ziekten waaronder (long-)kanker, traumatisch letsel, silicose, COPD en hart- en vaatziekten. Verder hebben werknemers in de kunststofproductie een verhoogd risico op verschillende vormen van kanker waaronder leukemie, hersen- en borstkanker, zenuwschade en een verminderde vruchtbaarheid. Bij werknemers die plastic recyclen wordt een verhoogd risico gezien op hart- en vaatziekten, vergiftiging door giftige metalen, neuropathie en longkanker. Ook omwonenden van fabrieken waar plastic wordt verwerkt lopen extra gezondheidsrisico’s. Zo zijn bij omwonenden een verhoogd risico op vroeggeboorte, een laag geboortegewicht, astma, kinderleukemie, hart- en vaatziekten, COPD en longkanker gezien.

Inmiddels zijn in het bloed van mensen plastic-deeltjes aangetroffen. Het betreft PET-plastic dat wordt gebruikt in drankflessen, net als plastic uit verpakte voedingsmiddelen en plastic zakken. Uit onderzoek blijkt dat micro- en nanoplastics via vervuilde grond in planten terecht kunnen komen. Als deze planten vervolgens worden gegeten door insecten of andere dieren, kan het verder in de voedselketen verspreid worden en zodoende in de humane voeding terechtkomen. 

Het internationaal verdrag moet niet alleen betrekking hebben op microplastics en zwerfvuil op zee, maar ook op nanoplastics. Het moet een bepaling bevatten die de productie en het gebruik van vermijdbaar plastic verbiedt of sterk beperkt en het moet eisen bevatten over de verantwoordelijkheid van producenten bijvoorbeeld over de verwijdering van plastic.