Antioxidantstatus en sterfte aan kransvatziekten

De sterfte aan kransvatziekten bij Zweedse mannen vertoont tussen 1977 en 1994 een dalende tendens. In schril contrast hiermee staat de stijging van het aantal sterfgevallen onder Litouwse mannen in hetzelfde tijdvak. Naast bekende risicofactoren zoals hoge bloeddruk, roken en afwijkingen in het bloedlipidenprofiel, wint het inzicht terrein dat de oxidatiegevoeligheid van LDL-cholesterolfractie verbonden is met hart- en vaatziekten. Antioxidanten kunnen een beschermend effect hebben bij kransvataandoeningen. In een gezamenlijk onderzoeksproject bestudeerden Zweedse en Litouwse deskundigen de antioxidantstatus en de sterfte aan kransvatziekten bij een groep vijftigjarige mannen. De deelnemers bestonden uit 101 mannen afkomstig uit Linkoeping (Zweden) en 109 mannen afkomstig uit Vilnius (Litouwen), zonder ernstige acute of chronische ziekten. Het protocol van onderzoek omvatte naast de gebruikelijke opname van gegevens betreffende de bloedlipiden, oxidatietests van serum en LDL-fractie en de vetoplosbare antioxidanten, carotenoïden en tocoferolen. De serumoxidatietest berust op de weerstand tegen oxidatie na toevoeging van kopersulfaat als katalysator. Geïsoleerd LDL werd via dezelfde methode getest op oxidatieweerstand. De weerstand tegen oxidatie wordt uitgedrukt in minuten lagfase. Het onderzoek leverde twee belangrijke bevindingen op. Ten eerste bleek de LDL-fractie van de mannen uit Vilnius gevoeliger voor oxidatie dan van de mannen uit Linkoeping: 67,6 versus 79,5 minuten. Voor het serum waren deze waarden 156,6 versus 171,0 minuten. Ten tweede waren de plasmawaarden voor bètacaroteen, lycopeen, gammatocoferol bij de mannen uit Vilnius significant verlaagd ten opzichte van de mannen uit Linkoeping. Er werden geen verschillen gevonden voor alfatocoferol. De onderzoekers komen tot de slotsom dat de hoge sterfte aan kransvatziekten onder Litouwse mannen niet verklaard kan worden op grond van de gangbare risicofactoren alleen. De gevonden resultaten rechtvaardigen volgens hen de hypothese dat er een verband bestaat met de antioxidantstatus.