Vitamine C en nierstenen

Vanaf 1954 is bekend dat een gering deel van vitamine C in het lichaam wordt afgebroken tot oxaalzuur en vervolgens als oxalaat met de urine wordt uitgescheiden. Hoewel vaak gesuggereerd werd dat een verhoogde inname van vitamine C zou leiden tot een grotere kans op nierstenen van calciumoxalaat, werd dit in de praktijk niet waargenomen. Vitamine C wordt soms per infuus in hoge doses toegediend om tijdelijk hoge concentraties in het bloed te kunnen bereiken. Verondersteld kan worden dat ook de concentratie van het afbraakproduct oxaalzuur in de urine in dat geval zal toenemen.

Onderzocht werd of deze hypothese juist is. Speciale aandacht kreeg de ontleding van vitamine C tijdens de analyse, omdat destijds juist deze fout in het laboratorium aanleiding was voor de relatie vitamine C met nierstenen. Aan McGill University in Montreal, Canada, werden protocollen ontwikkeld voor het nauwkeurig analyseren van oxaalzuur in urine. Er werd een vaste werkwijze gehanteerd voor monsterverzameling, bewerking van het urinemonster en opslag bij -30 graden Celsius. Tussentijdse ontleding van vitamine C in de urinemonsters werd hierdoor uitgesloten. De gebruikte analysemethode bestond uit gaschromatografie met daaraan gekoppeld massaspectrometrie, zodat de analyse specifiek was voor oxaalzuur. Onderzocht werd een serie urinemonsters afkomstig van patiënten die vitamine C per infuus kregen toegediend, variërend in doseringen van 0,2 tot 1,5 gram per kilo lichaamsgewicht. Gevonden werd dat de intraveneuze toediening van vitamine C resulteerde in een zeer geringe toename van oxaalzuur in de urine. Bij een dosering van 100 gram vitamine C per infuus werd in totaal 80 mg oxaalzuur in de urine uitgescheiden.
Door gebruikmaking van de juiste procedures betreffende monsterverzameling, opslag en analyses, werd geconstateerd dat uiteindelijk minder dan 0,5% van een zeer hoge dosis intraveneus vitamine C teruggevonden werd als oxaalzuur in de urine bij personen met een normale nierfunctie.