Geharde vitamine K slecht voor botopbouw

Bij de industriële harding van oliën tot vaste vetten ontstaan niet alleen de schadelijke transvetzuren, maar ook wordt de structuur van de in olie aanwezige vitamine K veranderd. De onverzadigde zijketen van het fylloquinon-molecuul wordt door hydrogeneren veranderd zodat het 2',3'-dihydrofylloquinon ontstaat. Met behulp van vitamine K1 wordt een boteiwit, het osteocalcine, van de inactieve in de werkzame vorm omgezet. Deze actieve vorm zorgt ervoor dat calcium tijdens de botaanmaak in de botmatrix wordt opgenomen. Wanneer er minder vitamine K beschikbaar is, zal dit proces in mindere mate plaatsvinden. Door dr Sarah Booth van Tufts University in Boston werd de biologische effecten van het fylloquinon en van dihydrofylloquinon op de vitamine-K-status en het osteocalcine als marker voor de botstofwisseling vergeleken. Een groep van vijftien jonge volwassenen werden gehuisvest in een voor dit onderzoek uitgeruste stofwisselingskamer en kreeg vijftien dagen lang een vitamine K-arme voeding (10 microgram per dag vitamine K), gevolgd door een periode van tien dagen met suppletie van vitamine K. In deze periode werd 200 microgram per dag verstrekt in de vorm van vitamine K1 of als de in geharde oliën gevonden dihydrofylloquinon. Voornaamste bevindingen waren dat in de vitamine-K-arme periode de concentratie van vitamine K in het plasma significant was afgenomen en significant was toegenomen na de tweede periode van resuppletie. Deze laatste toename werd niet waargenomen na resuppletie met het dihydrofylloquinon en bleef de vitamine-K1-status onveranderd laag. Evenzo waren de twee markers voor botstofwisseling na resuppletie met dihydrofylloquinon trendmatig maar niet significant verlaagd. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat geharde oliën de hoeveelheid voor de botstofwisseling beschikbare vitamine K uit de voeding verlaagt. De hedendaagse veelal hoogbewerkte voeding bevat nog matige hoeveelheden vitamine K. De consumptie van geharde vetten lijkt de opname en biologische effecten van vitamine K ongunstig te beïnvloeden.