IJzer en hart-vaatziekten

Het mineraal ijzer is onmisbaar voor de zuurstofafgifte aan lichaamscellen. Voorts is het betrokken bij een groot aantal enzymreacties. Lokaal verhoogde concentraties ijzer in lichaamsweefsels genereren vrije-radicaalreacties en vormen een potentieel gevaar. Deze theoretische overwegingen kregen vanaf 1980 extra aandacht. Tot voor kort ontbrak epidemiologische bewijsvoering voor de hypothese dat verhoogde lichaamsvoorraden ijzer een extra risico zouden zijn voor hart- en vaatziekten. In Finland werd in de periode 1966 tot 1972 een groep van 6086 mannen en 6102 vrouwen, leeftijd bij aanvang 45 tot 64 jaar, betrokken in een gezondheidsonderzoek. Als criterium voor de lichaamsvoorraad ijzer werden de waarden voor totaal ijzer en de ijzerbinding in het serum genomen. Hieruit werd vervolgens de transferrineverzadiging berekend. De in deze studie verkregen gegevens laten geen verband zien tussen de sterfte aan hart- en vaatziekten en de ijzerbindingscapaciteit van het serum. Tussen mannen en vrouwen werden kleine verschillen gevonden. Bij de mannen was de transferrineverzadiging met ijzer omgekeerd evenredig, maar niet significant gerelateerd met de sterfte aan hart- en vaatziekten. Bij vrouwen was de sterfte geassocieerd met zowel een zeer lage als een zeer hoge transferrineverzadiging. Er werd geen verband gevonden voor de sterfte aan hart- en vaatziekten en de ijzerinname met de voeding. De onderzoekers concluderen dat verhoogde lichaamsvoorraden ijzer en een verhoogde inname van ijzer met de voeding niet verbonden zijn met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.