Korte-keten vetzuren belangrijk voor darmfunctie

Korte-keten vetzuren ontstaan door de fermentatie van onverteerbare polysacchariden (vezels) door darmbacteriën. De belangrijkste 3 vetzuren, acetaat, propionaat en butyraat, stimuleren de absorptie van natrium en vloeistof door de darm en oefenen een prolifererend effect uit op darmcellen. Deze ver­bindingen bevorderen de adaptieve respons op dunne darmresectie bij colonanastomose. Acetaat vergroot de bloedcirculatie in de darm en verhoogt de darmmotiliteit. Butyraat is een voorkeursbrandstof voor de darmcel en bevordert celdifferentiatie in weefselkweken. Butyraat speelt mogelijk een rol bij het voorkomen van bepaalde vormen van colitis. Een voedingspatroon dat arm is aan onverteerbare vezels, resulteert in een lage produktie van korte-keten vetzuren, hetgeen de hoge incidentie van darmaandoeningen zou kunnen verklaren in de Westerse wereld, waar de vezelinname laag is. Een hypothese stelt dat een verminderde hoeveelheid van luminale korte-keten vetzuren in de darm, kan leiden tot mucosale atrofie en nutritionele colitis. Bij 4 patiënten met verschillende vormen van colitis, resulteerde een irrigatie met acetaat (60 mmol/L), pro­pionaat (30 mmol/L) en butyraat (40 mmol/L) gedurende 2 tot 3 weken, in macroscopische en histologische genezing van ontstekingen. Omdat een verlaagde fecale concentratie van korte-keten vetzuren is aangetoond bij ulceratieve colitis, worden er clysma's met korte-keten vetzuren gebruikt ter behandeling van de ontstekingen. In een ongecontroleerde trial was rectale irrigatie met korte-keten vetzuren effectief in het verminderen van de ernst van de ont­steking, na 6 weken behandeling. In een placebo gecontroleerde trial, waarbij butyraatclysma's (100 mmol/L) werden gebruikt in plaats van het vetzurenmengsel, verbeterde de acute ontsteking na 2 weken.